![](/media/lib/474/n-chemia2021-11cd0dc36d29a93460f635e68a3520fe.jpg)
Nobel z chemii za pomysł tak prosty i genialny, że aż dziwne, iż nikt wcześniej o tym nie pomyślał
6 października 2021, 11:27Tegoroczną Nagrodą Nobla z chemii podzielą się Benjamin List z Niemiec i David MacMillan z USA, zdecydowała Szwedzka Królewska Akademia Nauk. Nagrodę przyznano za rozwój asymetrycznej katalizy organicznej. Prace Lista i MacMillana mają olbrzymi wpływ na tworzenie nowych leków, a przy okazji czynią procesy chemiczne bardziej przyjazne środowisku naturalnemu.
![](/media/lib/473/n-zawartosc-kapsuly-6a713de37407dd599eb3fc9937459c60.jpg)
W atrium rozbudowywanego Planetarium Śląskiego wmurowano kapsułę czasu
4 października 2021, 11:13Pierwszego października w rozbudowywanym Planetarium Śląskim w Chorzowie wmurowano kapsułę czasu, która ma zostać otwarta za 40 lat - 4 kwietnia 2061 r. W umieszczonej w atrium kapsule znajdują się, m.in.: maseczka, informacje o stanie współczesnej wiedzy astronomicznej, pendrive ze zdjęciami z budowy Planetarium-Śląskiego Parku Nauki czy aktualne pieniądze.
![](/media/lib/472/n-belty-i-uprzeze-eaddca8e7bd37cac96286fa24cecb1eb.jpg)
W Utrechcie znaleziono rzadkie artefakty z czasów rzymskich
22 września 2021, 12:10Na terenie Utrechtu (Leidsche Rijn) znaleziono szereg rzadkich artefaktów z czasów rzymskich, w tym kompletny bełt do balisty (neurobalistycznej machiny miotającej), a także 2 końskie uprzęże. Zachowały się one niemal 2000 lat i po konserwacji zostały niedawno zaprezentowane mediom.
![](/media/lib/472/n-bizuteria-9a8c4502d33382dc1177191c61f440ca.jpg)
W listopadzie zostanie zlicytowany zestaw brylantowych bransoletek Marii Antoniny
21 września 2021, 19:05W listopadzie w Genewie odbędzie się organizowana przez Christie's aukcja zestawu 2 bransoletek królowej Marii Antoniny. Szacuje się, że biżuteria, w której wykorzystano aż 112 brylantów, może zostać zlicytowana za 2-4 mln dol. Oszacowania te uwzględniają nie tylko rzeczywistą wartość brylantów, ale i możność noszenia biżuterii, która kiedyś należała do słynnej królowej - podkreśla w wywiadzie dla AFP Marie-Cécile Cisamolo, specjalistka od biżuterii w Christie's.
![](/media/lib/467/n-klasztorc-f8ba9abd782d1d824b3171afc1ec1e2d.jpg)
Odkryto klasztor, w którym może znajdować się grób potężnej anglosaskiej królowej
20 sierpnia 2021, 08:46We wsi Cookham w Berkshire w Wielkiej Brytanii odkryto zaginiony anglosaski klasztor, w którym prawdopodobnie pochowano Cynethryth, jedyną anglosaską królową uwiecznioną na monetach. Dotychczas naukowcy z University of Reading znaleźli drewniane pozostałości budynków, w których mieszkali mnisi i mniszki oraz liczne obiekty
![](/media/lib/465/n-zabezpieczenie-3d69c0a6791645be754cea763b8b312a.jpg)
Archeolodzy szukają ochotników, którzy pomogą zabezpieczyć neolityczne stanowisko za pomocą folii i 500 opon
7 sierpnia 2021, 06:46Archeolodzy pracujący na Ness of Brodgar na Orkadach szukają ochotników, którzy pomogą zabezpieczyć neolityczne stanowisko przed zimą. Zadanie nie należy do łatwych, bo folią trzeba zakryć obszar o powierzchni 750 m2; by materiał nie został zerwany przez wiatr, trzeba go przycisnąć 500 starymi oponami.
![](/media/lib/464/n-droga-f14b045888a2d7b052ba0921de6bdb57.jpg)
Koło Nijmegen odkryto rzymską drogę i kanał sprzed 2 tys. lat
30 lipca 2021, 11:40W pobliżu Nijmegen odkryto kanał o szerokości ponad 10 m i drogę z czasów rzymskich (sprzed ok. 2 tys. lat). Specjaliści z RAAP Archaeological Consultancy uważają, że Rzymianie zbudowali szlak wodny między Waal a dolnym Renem. Kanał łączył więc Nijmegen (Noviomagus Batavorum) z limesem - granicą rzymską nad dolnym Renem.
![](/media/lib/451/n-operacja01-77ed1b0f6361258e8c44c74333333cf4.jpg)
Geografia determinuje przeżycie dzieci z wadami wrodzonymi
22 lipca 2021, 04:31Przeżycie noworodka z wadą wrodzoną zależy od tego, gdzie się urodził. Dowiedli tego naukowcy z 74 krajów, badając blisko 4 tys.dzieci z wrodzonymi wadami. W międzynarodowym badaniu udział wzięli także naukowcy z UMW.
![](/media/lib/462/n-neuroproteza-b75003bddbddc6024dc14c3eb8478ea3.jpg)
Pierwsza neuroproteza mowy pozwala sparaliżowanym szybko mówić pełnymi zdaniami
15 lipca 2021, 08:15O ile nam wiadomo, jest to pierwsza udana demonstracja bezpośredniego dekodowania z mózgu pełnych wyrazów u osoby, która jest sparaliżowana i nie może mówić, stwierdza neurochirurg profesor Edward Chang. Uczony wraz z kolegami opracował „neuroprotezę mowy”, urządzenie, które u ciężko sparaliżowanego pacjenta rejestruje sygnały w mózgu i przekłada je na mowę.
![](/media/lib/461/n-murarka-da283d4b71ccf2d7e155f36f6add7e80.jpg)
Miejskie ule zagrożeniem dla dzikich pszczół. Naukowcy apelują, by ich nie ustawiać
7 lipca 2021, 10:31W ostatnim czasie bardzo modne stało się ustawianie uli w miastach. Jednak to nie jest dobry pomysł, Doktor Jacek Wendzonka z Wydziału Biologii Uniwersytetu Adama Mickiewicza ostrzega, że inwazja pszczoły miodnej w miastach zagraża dzikim pszczołom. A to one zapylają większość roślin